"مهریه" از "عندالمطالبه" تا "عندالاستطاعه"، تلاشی دیگر در راستای زن ستیزی

نقل به مضمون از شیرین عبادی در روز آنلاین:

مقاومت زنان ايراني در مقابل لايحه موسوم به "حمايت از خانواده" و ناکامي نسبي
محافظه کاران در تحميل محدوديت ‏هاي باز هم بيشتر بر آنان پس از دواج، مدافعان
قوانين ضد زن را به در پيش گرفتن ترفندي جديد سوق داده است.
ترفند ‏جديد عبارت
است از تلاش براي "فريب دادن قانوني" زنان در هنگام ازدواج، از طريق ايجاد تغييري
کوچک ولي ‏تعيين کننده در عقدنامه ها. اين کار با عوض کردن يک کلمه عربي (عند
المطالبه) با يک کلمه عربي ديگر (عند ‏الاستطاعه) در سندهاي ازدواج صورت گرفته، در
شرايطي که احتمالاً اکثريت بسيار بالاي دختران، نه تنها متوجه اين ‏تغيير نمي شوند،
که در صورت متوجه شدن نيز از الزامات حقوقي سنگين کلمه جديد آگاه نيستند، و شايد
بسياري از ‏آنان اساساً معني کلمه فوق را نيز ندانند.‏..
مي دانيم که طبق قوانين
ايران، حق طلاق با مرد است ... و "عندالمطالبه" بودن ‏مهريه، تنها امکاني بود که
زنان مي توانستند، در فقدان حق طلاق، براي جدا شدن از شوهر خود مورد استفاده قرار
‏دهند.‏..
متاسفانه، تغييري که اخيراً در قباله هاي ازدواج داده شده، همين امکان
و حق اندک را نيز از زنان سلب کرده است. در ‏قباله هاي جديد، پس از ذکر ميزان
مهريه، ذکر مي شود که اين مهريه "عندالاستطاعه" (به جاي "عندالمطالبه" که قبلاً
‏وجود داشت) از سوي مرد به زن پرداخت مي شود. اين بدان معني است که شوهر، بر خلاف
سابق که "هر زمان که ‏زن مي خواست" بايد مهريه او را مي داد، اکنون بايد "هر زمان
که امکانش را داشت" مهريه را پرداخت نمايد... و اگر زني امکان ادامه
زندگي مشترک نداشته باشد، نه تنها از حق طلاق گرفتن برخوردار ‏نخواهد بود، که
حتي با مراجعه به دادگاه و مطالبه مهريه خود نيز امکان جدايي از شوهر را نخواهد
داشت، چرا که ‏شوهر مي تواند به دادگاه عنوان نمايد که استطاعت يا امکان پرداخت
مهريه را ندارد.
اين شيوه، به ويژه در شرايطي که ‏وضعيت اقتصادي اقشار وسيعي از
جامعه دشوار است و اکثر مردان مي توانند با استناد به دلايل مختلف اثبات کنند يا
‏مدعي شوند که امکان پرداختن مهريه همسر خود را ندارند، امکان ايده آلي را براي
مردان بدرفتاري فراهم مي کند که ‏مايلند به زور همسر درمانده را مجبور به ادامه
زندگي مشترک نمايند.‏

پ.ن۱: چاپ این مطلب صرفا برای اطلاع رسانی بوده و به معنی این نیست که من با ماهیت «مهریه»، حالا "عندالمطالبه" یا "عندالاستطاعه" موافقم. شخصا آرزومند روزی هستم که «مهریه» از سیستم مدنی جامعه ما حذف بشه و به جاش "حق طلاق" و "حضانت فرزند در صورت ابراز صلاحیت" به زن هم داده بشه، تا دیگه زن ایرانی مجبور نباشه به خاطر نداشتن حق طلاق خودسوزی کنه یا به خاطر بچه هاش بسوزه و بسازه.
پ.ن۲: در کل معتقدم اگه زندگی مشترک فردی -چه زن و چه مرد- به شکست برسه، راهی برای جبران عوارض ناشی از این شکست وجود نداره و طعم تلخش رو نمیشه با شندر غاز پول سیاه از بین برد، اماقوانین تبعیض آمیز برای زنانی که در جامعه بهشون به چشم برده جنسی نگاه میکشه راهی به جز استفاده از اهرمیهای نخ نمایی مثل مهریه باقی نمیذاره. البته بگذریم که از این اهرم ممکنه سواستفاده هایی هم صورت بگیره.